24 październi­ka 1949 roku był momentem przeło­mowym dla łódzkiego ośrod­ka medy­cznego. Wtedy to na mocy roz­porządzenia Rady Min­istrów Rzecz­pospo­litej Pol­skiej utwor­zono samodziel­ną uczel­nię — Akademię Medy­czną w Łodzi. Wydarze­nie to było następst­wem dzi­ałań pode­j­mowanych od pewnego cza­su w Min­is­terst­wie Zdrowia. Władza Pol­s­ki Ludowej, tworząc samodzielne akademie, dążyła do osła­bi­enia uni­w­er­sytetów, będą­cych jak określała “zarzewiem reakcji”. Negowano także dobre trady­c­je uni­w­er­syteck­ie, sugeru­jąc, że są to wzorce “niegodne naślad­owa­nia”.

Nowy mod­el uczel­ni zgod­ny był z ówczes­ną poli­tyką i ide­ologią państ­wową, tożsamą z wzorcem sowieckim. Jako główną przy­czynę pow­sta­nia akademii rządzą­cy podali “chęć przy­bliże­nia stu­den­tów medy­cyny do real­iów życia codzi­en­nego”. Rzeko­mo doty­chczas w ramach uni­w­er­syte­tu nie było to możli­we, gdyż “.[uni­w­er­sytet] przez swo­ją teo­re­ty­czną wiedzę egzys­tu­je w pewnej izo­lacji”. Pod­kreślano także aspekt eko­nom­iczny tłu­macząc, że dla rzą­du będzie łatwiejszym finan­sowane nowej uczel­ni.

Akademia Medy­cz­na w Łodzi rozpoczęła swo­ją dzi­ałal­ność 1 sty­cz­nia 1950 roku. Pier­wszym rek­torem mianowano prof. dr. med. Emi­la Palucha, prorek­torem zaś prof. Jerzego Jakubowskiego. Rek­torat nowopow­stałej uczel­ni mieś­cił się początkowo przy ul. Naru­tow­icza 96, dziekanaty pozostały w gmachu Uni­w­er­syte­tu Łódzkiego przy ul. Naru­tow­icza 65. Włas­ną siedz­ibę Akademia otrzy­mała dopiero w 1952 roku. Był to budynek przy ul. Zachod­niej 81/83. Od 1957 roku siedz­ibą Władz i admin­is­tracji Uczel­ni jest pałac Jaku­ba Hertza z lat 1891–1892 przy al. Koś­ciusz­ki 4, będą­cy jed­ną z najbardziej ele­ganc­kich rezy­dencji pofab­rykanc­kich w mieś­cie.

Źródło: 65-lecie Wyższego Szkol­nict­wa Medy­cznego w Łodzi